Om maar meteen met de deur in huis te vallen …
Het kan samengaan! Jawel, het ene sluit het andere niet uit. Verwarrend kan zijn dat een aantal kenmerken van hoog gevoeligheid zich ook uiten als symptoom bij complexe PTSS en chronische stress.
Hoog sensitiviteit is een persoonlijkheidskenmerk – je centraal zenuwstelsel is gevoeliger en de prikkelverwerking in je hersenen werkt in sommige situaties anders dan van de meeste personen. Dit is aangeboren en vaak erfelijk.
Posttraumatische stress stoornis (PTSS) overkomt je na één of meerdere ontwrichtende gebeurtenis(sen), zoals een ernstig ongeval, getuige zijn van oorlogsgeweld of opgroeien in een zeer instabiele situatie.
Ik denk dat ik zo ben.
Misschien bedoelt iemand daarmee te zeggen: ‘ik wil eigenlijk niet veranderen’ of wellicht: ‘zo zwaar is mijn leven niet – laat alles maar bij het oude!’
Dat advies kreeg ik zo’n 30 jaar geleden van mijn huisarts: ‘Stort die oude ellende in het beton en laat het naar de bodem van de oceaan zakken’ Een creatieve manier om te zeggen dat het nu eenmaal zo is en dat je er maar mee moet leren leven.
Nu heb ik daarvoor wel begrip.
Toen was de visie over PTSS en de mogelijkheid van behandeling anders dan nu. Gelukkig weten we tegenwoordig hoe om te gaan met PTSS en chronische stress, waardoor volledig herstel mogelijk is.
De problemen door PTSS verzachten niet met de tijd – ze worden eerder erger. Als je er niets aan doet neemt de chronische stress toe, de opdringende herinneringen en emoties komen op de meest ongemakkelijke momenten boven, je slaap steeds slechter in of door.
Eigenlijk wil je alleen nog maar vluchten. Er niet meer aan herinnert worden en er niet meer mee bezig zijn. Laat alles maar bij het oude!
Te zware last.
Als iemand al op jonge leeftijd met een te zware last wordt geconfronteerd , zoals jij, kan er een te groot gevoel van verantwoordelijkheid ontstaan. Jij voelt je verantwoordelijk voor het welzijn van de gehele familie. Elke gedrag en gemoedsverandering van de ander trek jij je persoonlijk aan. Je voelt je verplicht er altijd meteen voor de ander te zijn. En alle problemen in de familie op te lossen – Da’s onmogelijk!
Bovendien werkt dit teleurstelling en een gevoel van falen in de hand. Dat moet wel veel stress geven!
En dat is nu net het nare aan deze hele materie.
Je moet er wel mee bezig gaan want het stopt niet vanzelf! Het leven blijft je steeds weer nieuwe ‘uitdagingen’ voor de voeten gooien, totdat je werkelijk door je hoefjes zakt. Of het gevecht met die draak aangaat.
Een ander verwarrend punt.
Als een kind opgroeit met ouders die hun ouderlijke taken niet goed kunnen vervullen kan zij hierdoor haar gedrag aan gaan passen. Ze gaat bijvoorbeeld volwassen taken overnemen en zichzelf wegcijferen om in deze situatie te overleven. Ze is geen kind en raakt haar eigenheid kwijt. Omdat ze zo jong is als ze dit gedrag vertoont, lijkt het alsof ze zo is. Bovendien geeft ze geen uiting aan haar gevoelens en verlangens waardoor deze een andere uitweg gaan zoeken.
Psychiater Bessel van der Kolk deed jaren onderzoek naar trauma’s.
In zijn boek ‘The body keeps the score’ – in het Nederlands vertaald als ‘Traumasporen’ − doet hij verslag van zijn decennialange zoektocht. Na al die jaren weet hij dat er niet één beste manier is om getraumatiseerde kinderen en volwassenen te helpen. Zijn wetenschappelijke onderzoek en praktijkervaring hebben hem er wel van overtuigd dat trauma’s vooral in het lichaam diepe sporen nalaten. Daar ligt volgens hem ook de sleutel om kinderen met trauma’s te behandelen. ‘Leer ze eerst om zich weer veilig te voelen in hun lichaam.’ Lees het volledige interview in GGZ nieuws.
En het goede nieuws is:
Herstellen is mogelijk! Ik ging je al voor en veel anderen ook.
Wil je meer weten?
Dr. Elaine Aron heeft veel onderzoek verricht naar hoog gevoeligheid (HSP) en geeft op haar website veel informatie en tips.
Over posttraumatische stress stoornis (PTSS) en chronische stress kun je Op thuisarts.nl en Wij zijn MIND informatie, tips en oefeningen vinden.